Ubiegły rok był rekordowy pod względem szybkości wypłaty pieniędzy. Jak zaznaczył wiceprezes ARiMR Leszek Szymański, agencja w 2024 roku przelała na konta polskich gospodarstw ponad 510 miliardów złotych w ciągu ostatnich 30 lat swojej działalności. Tylko w zeszłym roku z dopłat bezpośrednich i innych płatności obszarowych skorzystało wielu rolników z całego kraju, otrzymując łącznie ponad 16 miliardów 250 milionów złotych.
Agencja przyspieszyła też tempo przelewów – miesięcznie na konta rolników trafiało średnio aż 3 miliardy złotych. Rekordowym dniem był 28 listopada 2024 roku, kiedy jednorazowo przekazano gospodarstwom rolnym niemal 1,5 miliarda złotych.
ARiMR zapowiedziała wprowadzenie istotnych zmian w eko-schematach obowiązujących od 2025 roku. Jedną z nowości jest ograniczenie wypłat w ramach integrowanej produkcji rolnej. Od tego roku płatności obejmą tylko te grunty, na których prowadzona jest rzeczywiście integrowana produkcja, bez dodatkowych dopłat za trwałe użytki zielone. Zróżnicowane zostały także stawki dopłat, które teraz będą uzależnione od rodzaju upraw – inne dla zbóż, warzyw czy owoców jagodowych.
Rolnicy zyskają również możliwość otrzymania dodatkowych środków za zakup kwalifikowanego materiału siewnego kategorii elitarnej. Warunkiem skorzystania z tego nowego eko-schematu będzie spełnienie wymogu dotyczącego minimalnego udziału tych nasion w gospodarstwie oraz realizowanie dodatkowych praktyk ekologicznych. Agencja zwraca uwagę, że jest to istotna zmiana dla gospodarstw, które dotychczas korzystały z pomocy „de minimis”. Rolnicy będą musieli podjąć decyzję, która z tych form wsparcia będzie dla nich bardziej korzystna.
Ważną nowością, która pojawi się w eWniosku na rok 2025, jest rozszerzenie eko-schematu dotyczącego gruntów wyłączonych z produkcji rolnej. Rolnicy będą mogli teraz, oprócz standardowego wyłączenia gruntów, tworzyć nowe elementy krajobrazu takie jak oczka wodne, stawy retencyjne, pasy zadrzewień czy żywopłoty. Choć tegoroczna stawka płatności za ten eko-schemat pozostanie bez zmian, rolnicy będą mogli uzyskać dodatkowe korzyści finansowe w kolejnych latach, kiedy te elementy zostaną już trwale wprowadzone do gospodarstwa.
Istotną zmianą w dopłatach bezpośrednich na 2025 rok będzie wprowadzenie tzw. warunkowości społecznej. Kontroli Państwowej Inspekcji Pracy będą podlegać gospodarstwa, które zatrudniają pracowników na podstawie umowy o pracę. Ewentualne sankcje finansowe mogą wynieść od 1% do maksymalnie 5% kwoty przyznanych dopłat. Jednak jak zaznacza ARiMR, sankcje poniżej kwoty 100 euro nie będą egzekwowane, jeżeli rolnik szybko podejmie wymagane działania naprawcze.
W tym roku ARiMR szczególnie zachęca rolników do ostrożnego i przemyślanego wypełniania eWniosków. System eWniosek Plus pozwoli złożyć dokumenty szybko i bezpiecznie, ale wymaga starannego uzupełnienia danych, zwłaszcza w kontekście nowych zasad płatności i zmienionych warunków korzystania z eko-schematów. Agencja zapewnia, że pracownicy regionalnych oddziałów ARiMR są gotowi wspierać rolników w całej Polsce, a dodatkowo w marcu odbędą się szkolenia dla doradców rolnych, którzy przekażą wiedzę bezpośrednio rolnikom.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa liczy, że dzięki zapowiedzianym zmianom proces przyznawania dopłat będzie jeszcze bardziej przejrzysty i efektywny. Rolnicy zachęcani są do śledzenia informacji na temat dopłat bezpośrednich oraz zmian w eko-schematach, które pojawiać się będą regularnie na stronie ARiMR oraz w serwisach rolniczych.